بی خوابی شبانه چیست؟ علت و راه های درمان بی خوابی
بی خوابی شبانه یک اختلال رایج خواب است که باعث می‌شود فرد نتواند خواب کافی و آرام داشته باشد. این اختلال می‌تواند به دلایلی مانند استرس، عادات نامناسب خواب و برخی بیماری‌ها رخ دهد و به خستگی، کاهش تمرکز و افت عملکرد در طول روز منجر شود. در این مقاله به بررسی علل بی خوابی و انواع آن می‌پردازیم. اگر از بی‌خوابی رنج می‌برید و قصد اطلاع از روش‌های پیشگیری و درمان بی خوابی را دارید، مطالعه این مقاله را به شما توصیه می‌کنیم.
بی خوابی شبانه چیست؟
بی خوابی شبانه از انواع رایج اختلالات خواب است که باعث اختلال در خواب شب شود. این اختلال باعث می‌شود خیلی زود از خواب بیدار شوید و نتوانید دوباره بخوابید و وقتی از خواب بیدار می‌شوید همچنان احساس خستگی کنید. بی‌خوابی سطح انرژی شما را تخلیه می‌کند و روی خلق‌و‌خوی شما تاثیر منفی می‌گذارد. اختلال بی خوابی شبانه روی سلامت، عملکرد کاری و کیفیت زندگی تاثیر‌گذار است.
میزان خواب کافی برای هر شخص متفاوت است؛ ولی بیشتر بزرگسالان به 7 تا 9 ساعت خواب شبانه نیاز دارند. در برخی موارد، بسیاری از بزرگسالان دچار بی خوابی کوتاه مدت می‌شوند. این نوع بی خوابی روزها یا هفته‌ها ادامه دارد. بی خوابی کوتاه مدت معمولاً به دلیل استرس یا یک رویداد ناراحت‌کننده اتفاق می‌افتد؛ ولی برخی افراد دچار بی خوابی طولانی مدت دچار بی خوابی مزمن می‌شوند؛ این نوع بی خوابی سه ماه یا بیشتر طول می‌کشد.
علت بی خوابی شبانه
مهم‌ترین علت بی خوابی شبانه طولانی مدت شامل استرس، رویدادهای زندگی یا عادت هایی است که خواب را مختل می‌کند. در‌حالی‌که درمان بی خوابی ممکن است مشکل خواب شما را موقتا برطرف کند، ولی بی خوابی گاهی اوقات برای سال‌ها ماندگار است. مهم‌ترین علت بی خوابی شبانه طولانی مدت شامل موارد زیر می‌شود:
- استرس
- برنامه سفر یا کار فشرده
- عادات بد خواب
- خوردن غذا در اواخر عصر
- اختلالات سلامت روان
- بیماری پزشکی مانند سرطان، دیابت و بیماری قلبی
- اختلالات مرتبط با آپنه خواب
- مصرف کافئین، نیکوتین و الکل
مشکلات خواب شبانه برای کودکان و نوجوانان نیز نگران کننده است؛ ولی برخی از کودکان و نوجوانان در به‌خواب رفتن مشکل دارند یا در برابر زمان خواب منظم مقاومت می‌کنند، زیرا ساعت خواب درونی آن‌ها دچار اختلال شده است. مهم‌ترین علت بی خوابی شبانه در کودکان و نوجوانان این است که آن‌ها می‌خواهند دیرتر بخوابند و صبح دیرتر بیدار شوند.
نشخوار فکری از عواملی است که ممکن است باعث بی خوابی شود. در مقاله نشخوار ذهنی چیست بیشتر در این مورد توضیح دادیم.
اگر کودکتان مشکل بی خوابی دارد از مشاور روانشناسی کودک کلینیک آوینه برای رفع آن کمک بگیرید.
علائم بی خوابی شبانه
پزشک معالج برای تشخیص اختلال بی خوابی شبانه معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد سابقه پزشکی و سابقه خواب از بیمار سوال می‌پرسد. به غیر از اختلالات خواب، بی خوابی منجر به مشکلات دیگری مانند موارد زیر می‌شود:
- خستگی یا خواب آلودگی در طول روز
- تحریک پذیری، افسردگی یا اضطراب
- انگیزه یا انرژی کم
- تمرکز و تمرکز ضعیف
- عدم هماهنگی و اقدامات عجولانه منجر‌به اشتباه یا تصادف
- نگرانی یا ناامیدی در مورد خواب
- عملکرد ضعیف در مدرسه یا محل کار
- مشکل در معاشرت، کار یا مطالعه
پزشک معالج ممکن است به بیمار مبتلا به بی خوابی شبانه بگویند که برای یک یا دو هفته یک دفتر خاطرات خواب داشته باشد و الگوهای خواب و احساس خود را در طول روز یادداشت کند. روانپزشک با همسر بیمار نیز در‌مورد کمیت و کیفیت خواب او سوال می‌کند یا آزمایش‌های ویژه‌ای را در یک مرکز خواب برای او تجویز می‌کند.
انواع بی خوابی شبانه
دو روش اصلی وجود دارد که متخصصان برای دسته بندی بی خوابی استفاده می کنند. انواع بی خوابی شبانه شامل موارد زیر می‌شوند:
- بی خوابی اولیه: مشکلات خواب در این نوع بی خوابی با هیچ اختلال یا مشکل سلامتی دیگری مرتبط نیست.
- بی خوابی ثانویه: در این نوع از اختلال خواب به‌دلیل وجود بیماری‌هایی مانند آسم، افسردگی، آرتریت، سرطان یا سوزش سر دل با مشکل خواب مواجه هستند یا دارو، مواد مخدر و الکل مصرف می‌کنند.
هر دو نوع حاد و مزمن بی خوابی بسیار رایج هستند. تقریباً از هر 3 بزرگسال در سراسر جهان 1 نفر علائم بی خوابی را تجربه می‌کند و حدود 10 درصد از بزرگسالان انواع بی خوابی شبانه را تجربه می‌کنند.
قبل از ازدواج باید نیازها و خواسته های طرف مقابل را بدانید. با مشاوره ازدواج کلینیک آوینه از این نیازها و خواسته‌ها آگاه شوید.
روش های پیشگیری از بی خوابی شبانه
پیشگیری از بی خوابی شبانه در همه افراد ممکن نیست، اما بیماران می‌توانند برای کاهش خطر بی خوابی موارد زیر را امتحان کنند:
- هر شب در ساعت مشخصی بخوابید و هر روز صبح در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید.
- قبل از خواب از تلفن یا لپتاپ استفاده نکنید.
- در اواخر روز از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل خودداری کنید.
- ورزش منظم داشته باشید.
- در اواخر روز یک وعده غذایی سنگین نخورید.
- اتاق خواب خود را تاریک کنید.
- برای استراحت قبل از خواب یک روال معمول را دنبال کنید؛ کتاب بخوانید، موسیقی گوش دهید یا حمام کنید.
- از رختخواب خود برای چیزی غیر از خواب و رابطه زناشویی استفاده نکنید.
- اگر نمی‌توانید بخوابید و خواب‌آلود نیستید، برخیزید و کاری آرام‌بخش انجام دهید.
- قبل از رفتن به رختخواب فهرستی از کارهایی که باید در روز آینده انجام دهید تهیه کنید.
قطع خودسرانه داروهای تجویز شده توسط پزشک نه‌تنها باعث پیشگیری از بی خوابی شبانه نخواهد شد، بلکه علائم بیماری را در آن‌ها تشدید می‌کند که می‌تواند برای بیماران کشنده باشد.
مهم‌ترین روش های درمان بی خوابی شبانه
راه‌های بسیاری برای درمان بی خوابی وجود دارد که شامل تغییرات ساده در سبک زندگی و عادات بیمار و استفاده از دارو می‌شود. روش های اصلی درمان بی خوابی شبانه شامل موارد زیر می‌شوند:
- ایجاد عادت خواب منظم
- مصرف داروی خواب
- بهداشت روانی
اگر به دلیل خستگی بیش‌از‌حد، انجام فعالیت‌های روزمره برای شما سخت است، پزشک برای مدت کوتاهی قرص‌های خواب‌آور را برای شما تجویز می‌کند. از قرص‌های خواب‌آور بدون نسخه برای بی‌خوابی استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و روی شما تاثیر معکوس بگذارند.
تشخیص و درمان به‌موقع؛ کلید حل مشکل بی خوابی شبانه
بی خوابی شبانه کیفیت زندگی را به شدت کاهش می‌دهد و عملکرد فرد را در جنبه‌های مختلف زندگی مختل می‌کند. آگاهی از دلایل بی‌خوابی و رعایت بهداشت خواب، همراه با راهکارهای درمانی مانند مشاوره روانشناسی و داروهای مخصوص می‌تواند به بهبود این اختلال کمک کند و خواب بهتری را برای افراد فراهم آورد. برای حل مشکل بی خوابی و اختلالات خواب پیشنهاد می‌کنیم با متخصصین کلینیک آوینه مشاوره روانشناسی داشته باشید.
دیدگاهتان را بنویسید